گفتگو از: لعیا نورانی زنوز

در روزهایی که بسیاری از مردم برای فرار از شلوغی شهر به دل طبیعت پناه می‌برند، هنوز هم کسانی هستند که کوه را نه به عنوان تفریح، بلکه به‌مثابه‌ی شیوه‌ای از زندگی برگزیده‌اند.

او یکی از همان چهره‌هاست؛ مردی متولد ۱۳۲۹ که بیش از سه دهه از عمرش را در مسیر قله‌ها و دامنه‌ها گذرانده است.

از دهه ۷۰ خورشیدی، کوه برایش تنها جایی برای ورزش نبود، بلکه به پناهگاه آرامش و تمرین روح بدل شد.

در این گفت‌وگو، محمد صدیقی مدیر باشگاه کوهنوردی خورشید ارومیه، از تأثیر کوه بر روح و ذهن، خاطرات فراموش‌نشدنی صعودهایش و نگاهش به نسل امروز سخن می‌گوید، نسلی که او امیدوار است عشق به کوه را همچنان زنده نگه دارد.

از چه زمانی کوهنوردی را آغاز کردید و چه شد که به این ورزش علاقه‌مند شدید؟

از دهه ۷۰ خورشیدی کوهنوردی را به‌صورت جدی شروع کردم. قبل از آن گه‌گاه به کوه می‌رفتم و تجربه‌های کوتاه داشتم، اما پیوستن به یک گروه کوهنوردی من را با دنیای واقعی این ورزش آشنا کرد. کوه برای من فقط ورزش نیست؛ جایگاهی است برای تمرین صبر، اندیشیدن به خود و احساس آرامش. هر بار که مسیر دشواری را می‌پیمودیم، می‌آموختم که پشتکار و همدلی چه ارزش والایی دارد. حس غرور و شادی بعد از رسیدن به قله غیرقابل توصیف است.

کوهنوردی چه تأثیری بر روحیه و زندگی شما داشته است؟

تأثیر آن بسیار عمیق است. وقتی به کوه می‌روی، دیگر جایی برای غصه‌ها نمی‌ماند؛ همه‌ی مشغله‌ها و فشارهای زندگی از ذهن پاک می‌شوند. مسیر صعود، درس صبر و تمرکز است و وقتی به قله می‌رسی، تمام خستگی‌ها و نگرانی‌ها کنار می‌روند. حتی بعد از یک روز سخت کاری، باز هم رفتن به کوه و دیدن افق باز، حس تازگی و انرژی دوباره به من می‌دهد. می‌توانم بگویم که کوه نوعی درمان روحی است و حتی برای کسانی که جسمشان سالم نیست، آرامش و انگیزه ایجاد می‌کند.

تفاوت کوهنوردی امروز با گذشته را در چه می‌بینید؟

نسل امروز کمتر به کوهنوردی حرفه‌ای علاقه دارد و بیشتر به طبیعت‌گردی یا سفرهای کوتاه روی آورده‌اند. در گذشته، ما حدود ۵۰ نفر عضو ثابت داشتیم و هر هفته تقریباً همه در برنامه‌ها شرکت می‌کردند، اما حالا هر جمعه شاید ۱۴ نفر یا کمتر حضور پیدا کنند. هنوز هم از دیدن گروه‌هایی که با شور و علاقه کوه می‌روند خوشحال می‌شوم، اما حس می‌کنم آن انسجام و شور قدیم کمتر شده است. شاید مشغله‌ها و زندگی شهری باعث شده که نسل جدید زمان کمتری برای تمرین و صعودهای طولانی داشته باشد.

از نظر شما مهم‌ترین ویژگی یک کوهنورد چیست؟

اخلاق و رفتار از تمرین و استعداد مهم‌تر است. بسیاری از افراد فکر می‌کنند اگر فنی قوی باشند، همه چیز تمام است، اما بدون اخلاق و همراهی، هیچ صعودی ارزشمند نیست. کوه جای رقابت ناسالم نیست؛ جایی است که انسان‌ها می‌آموزند به همنورد خود احترام بگذارند، با هم کار کنند و حتی در سخت‌ترین شرایط هم همدیگر را تنها نگذارند. یادم می‌آید روزی یکی از همنوردانم در مسیر سقوط کرد و همه گروه توقف کرد تا او را کمک کنند. این تجربه نشان داد که مهارت فنی بدون همدلی، بی‌معنی است.

از خاطرات به‌یادماندنی خود برایمان بگویید.

تاکنون به قله‌های مهمی مانند آرارات، دماوند و سبلان صعود کرده‌ام اما بهترین خاطره‌ام صعود به قله‌ی آرارات است. مسیر بسیار سخت بود، در بعضی نقاط حتی به خطر برخوردیم، اما وقتی به بالای قله رسیدیم، حس غرور و آرامش عمیقی داشتم که هیچ چیز قابل مقایسه با آن نبود.
اولین تجربه‌ی مهم من هم صعود به سبلان است. چون اهل آذربایجان هستم، صعود به سبلان برایم حس بازگشت به خانه و ریشه‌ها را داشت. هر بار که به قله نگاه می‌کنم، یاد روزهای تمرین، خستگی‌ها و شادی‌های همراه با دوستانم می‌افتم و می‌فهمم که کوه چیزی فراتر از ورزش است؛ جایی است برای تجربه زندگی و دوستی.

در طول سال‌ها، دوره‌های آموزشی مختلفی هم گذرانده‌ام، از جمله دوره مقدماتی پزشکی کوهستان، دوره مقدماتی و پیشرفته تکنیک‌های پیشگیری از آسیب‌های اسکلتی عضلانی در کوهنوردی، دوره سنگ‌نوردی، دوره آموزشی هواشناسی کوهستان و دوره عملی کمک‌های اولیه شامل تزریقات، سرم و بخیه، و همچنین کارآموزی برف.

با گذراندن این دوره‌های آموزشی، آمادگی کامل برای صعود و مواجهه با خطرات طبیعی کوه پیدا کرده‌ام.

چه توصیه‌ای برای جوانان و کوهنوردان امروز دارید؟

راه ما را ادامه دهند. کوهنوردی بهترین ورزش برای تقویت روحیه و اراده است، اما باید با احترام به طبیعت همراه باشد. هیچ‌گاه زباله‌ای در کوه رها نکنند و حرمت طبیعت و همنوردان خود را حفظ کنند. هر صعود نه تنها تمرینی برای جسم، بلکه تمرینی برای ذهن و روح است. یاد بگیرند در سختی‌ها عقب نکشند و همیشه برای دیگران ارزش قائل باشند.

انتهای پیام/