لعیا نورانی زنوز

"صنعت" ستون فقرات اقتصاد است، با توسعه‌ی صنعتی، توسعه‌ی اقتصادی، تولید ناخالص داخلی، فرصت‌های شغلی و درآمد سرانه افزایش می‌یابد، سطح زندگی مردم بهبود می‌یابد و چشم‌انداز حوزه اقتصادی بسیار روشن و امیدوارکننده می‌شود.

کشورهای پیشرفته جهان، صنعتی شدن را در مقیاس وسیع تشویق کردند، اما ایران و مشخصا آذربایجان غربی همچنان در بخش صنعتی عقب است این درحالیست که بنا به گفته رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ارومیه، این استان با دارا بودن ۵٢ نوع کانی معدن، بزرگ‌ترین معدن طلای کشور و بزرگ‌ترین تیتانیوم خاورميانه را داراست، در نساجی خوی سالانه ٨٠ میلیون متر تولید را شاهد هستیم، با پنج واحد بزرگ تولید تریلی، قطب تریلی‌سازی کشور را به خود اختصاص داده و اولین واحد کنسانتره‌سازی کشور نیز در این استان واقع شده است و سالانه هفت میلیون تن محصول کشاورزی در استان تولید می‌شود، اما به علت عقب‌ماندگی‌های تاریخی به ویژه در دوران دفاع مقدس، جولان گروهک‌ها و امنیتی شدن فضای استان ما وارث عقب‌ماندگی صنعتی شدیم.

قاسم کریمی متذکر می‌شود، با وجود توانمندی‌ها و ظرفیت‌های استان در بخش‌های مختلف اما در بسیاری از شاخص‌ها عقب مانده‌ایم.

او با اشاره به موقعیت ژئوپلتیکی آذربایجان غربی متذکر می‌شود، مرز به جای اینکه برای ما یک آیتم پیشرفت باشد متاسفانه تبدیل به موضوع عقب‌ماندگی شده است.

رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ارومیه با اشاره به اینکه با توسعه زیرساخت‌ها و بهره‌گیری از ظرفیت مرز می‌توان این عقب‌ماندگی‌ها را رفع کرد، اظهار امیدواری می‌کند؛ دولت جدید بتواند بخشی از عقب‌ماندگی چهل سال را رفع کند.

در شرایط حاضر در اقتصاد ما گرایش‌های تورمی شدیدی حاکم است که تلاش‌های صنعتی را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. قیمت ماشین‌آلات وارداتی و مواد اولیه در حال افزایش است، با توجه به افزایش و نوسان قیمت نفت، گاز، برق و دستمزد هزینه تولید نیز روز به روز افزایش می‌یابد.

کالاهای صنعتی به دلیل قیمت بالا نمی‌توانند در بازار بین‌المللی رقابت کنند، از همه مهمتر اینکه به گفته سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی، عمر ماشین‌آلات صنعتی بالای 25 سال است لذا کالایی که تولید می‌شود، رقابت‌پذیر نبوده و نمی‌تواند تولید ثروت کند.

از آنجائیکه اقتصاد آذربایجان غربی برپایه کشاورزی است به طوری که 34 درصد اقتصاد آذربایجان غربی را شامل می‌شود و ۱۶ درصد سهم اشتغال استان به کشاورزی اختصاص دارد لذا بخش صنعتی به بخش کشاورزی بستگی دارد، اما فناوری، ماشین‌آلات نو، سیستم بازاریابی مناسب، بسته‌بندی مناسب و خدمات مشاوره‌ای برای کشاورزان وجود ندارد.

با توجه به همه این عوامل، همچنین کمبود سرمایه به عنوان مانع بزرگ بر سر راه استقرار صنایع کوچک و بزرگ باعث شده است تا بخش صنعتی استان در رنج باشد.

*بخش خصوصی انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری ندارد

به گفته سرپرست صمت استان، سرمایه‌گذاران همواره به دنبال قوانین شفاف، بستر قابل اعتماد و حمایت برای سرمایه‌گذاری هستند؛ بخش خصوصی ما توانمند، کاربلد و با انگیزه است اما چون در بخش سیاست‌گذاری، در بخش تسهیل‌گری و در بخش تثبیت تصمیمات و فضای اقتصادی خوب عمل نمی‌کنیم لذا بخش خصوصی انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری ندارد.

صابر پرنیان معتقد است، بخش خصوصی، علاقه به کار و فرهنگ مردم ما یک بازوی قدرتمند محسوب می‌شود لذا اگر بخواهیم به بخش خصوصی میدان بدهیم و دولت آن وظیفه فراموش شده‌ که تسهیلگری است را انجام دهد بی‌شک صنعت و بدنبال آن اقتصاد رونق می‌یابد.

نباید از این مهم نیز غافل شویم که زیرساخت های اساسی برای توسعه صنعتی ناکافی است. برای مثال، امکانات حمل و نقل و ارتباطات برای تقویت تحرک نیروی کار و سرمایه کافی نیست، به سرمایه گذاران وام های کافی و معقول داده نمی‌شود و بانک‌ها از شرایط سخت و روش‌های خسته‌کننده پیروی می‌کنند.

به گفته سرپرست صمت استان، بخشنامه‌های شبانه، بخشنامه‌های متناقض، عدم ثبات اقتصادی، ارز چند نرخی، عدم پرداخت به موقع تسهیلات مورد نیاز بخش صنعت و معدن، مشکلات مربوط به تامین انرژی واحدهای تولیدی، عدم امکان مبادلات ارزی از طریق سیستم بانکی در امر واردات و صادرات، نرخ سود بالای تسهیلات بانکی در بخش تولید، نبود زیرساخت‌های لازم در مناطق معذنی استان، زمانبر بودن اخذ پاسخ استعلام از دستگاه‌های اجرایی موضوع ۲۴ قانون معادن، مسائل و مشکلات مربوط صنوف و امور مالیاتی، عدم وجود بانک مشترک بین ایران و دیگر کشورهای هدف جهت نقل و انتقال وجوه نقدی، وجود تحریم‌های اقتصادی و مشکلات عذم بازگشت ارز حاصل از صادرات و … از دیگر مشکلات و مسائل مربوط به صنعت، معدن و تجارت استان است که مجموع این عوامل باعث دلسردی سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای سرمایه‌گذاری در بخش صنعتی می‌شود.

*ضرورت بازتعریفی از استراتژی تولید و اقتصاد متکی بر دانش

سرپرست صمت استان با ارائه راهکار تاکید می‌کند؛ ما باید بازتعریفی از استراتژی تولید و اقتصاد متکی بر دانش، علم، فناوری و بازارهای جهانی داشته باشیم.

او تصریح می‌کند: باید از منابع‌محوری به سمت دانش‌محوری حرکت کرده و تولیدات خود را صادرات کنیم.

پرنیان با ذکر اینکه در آذربایجان غربی در اقتصاد پایدار و اقتصاد ثروت‌زا نیاز به کار بیشتری است، متذکر می‌شود: سهم آب مصرفی صنعت در استان یک درصد و در کشورهای صنعتی سه درصد است که این خود نشان‌دهنده این است که در حوزه صنعت آنگونه که باید نتوانستیم حرکتی داشته باشیم.

سرپرست صمت استان نقش دولت را بسترساز، سیاستگذار، تسهیل کننده و حمایتگر دانسته و با ابراز تاسف از اینکه در سنوات گذشته دولت به سمت تصدی‌گر حرکت کرده است، می‌افزاید: دولت باید از ظرفیت‌های موجود برای رونق بخش صنعت استفاده کند.

وی اظهار می‌دارد: ما باید نظام بهره‌وری را در تولید افزایش دهیم یعنی از یک جای کوچک ما تولید ثروت کنیم که این هم یک استراتژی صنعتی بر اساس پتانسیل‌ها و موقعیت جغرافیایی می‌خواهد.

پرنیان تصریح می‌کند: ما باید از نگاه سیاست‌زده و سیاست‌محور به سمت نگاه اقتصادی آن هم اقتصادی که برای ما منجر به تولید ثروت و تثبیت بازار شود سوق پیدا کنیم.

بنابراین می‌توان گفت که صنعت "محرک اصلی بهره‌وری و نوآوری" و "سنگ بنای شکوفایی اقتصادی" است.

در شرایط فعلی، صنعت نیاز به حمایت قوی برای انطباق با چالش‌های امروزی و در نتیجه بهره‌گیری از فرصت‌های عظیم عصر جدید صنعتی دارد. پارادایم جدیدی که در آن دگرگونی‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی روی می‌دهد، فرآیندهای تولید سنتی را متحول می‌کند و این مرحله با جهش‌های تصاعدی در بهره‌وری و افزایش استانداردهای زندگی مشخص می‌شود.

زمانی که بتوان کالاهای بیشتری را با سرعت بیشتری تولید کرد، هزینه به دست آوردن کالا کاهش می‌یابد. کاهش هزینه‌های واقعی، خرید کالاها را برای افراد و خانواده‌ها آسان می‌کند و این باعث افزایش سطح زندگی می‌شود.

لذا اگر بخواهیم در جمع‌بندی گزارش به رشد صنعتی و نقش آن در رشد فراگیر اشاره کنیم، می‌توانیم به صراحت ادعا کنیم که؛

- کشاورزی باید مدرن شود که این مهم توسعه صنعتی را ضروری می‌کند.

- توسعه علم و فناوری به کمک توسعه صنعتی امکان‌پذیر است.

- صنعتی شدن، حمل و نقل و ارتباطات را در یک منطقه خاص افزایش می‌دهد.

- برای دستیابی به خودکفایی در تولیدات دفاعی، صنعتی شدن ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.

- توسعه تجارت به طور قابل توجهی به صنعتی شدن کمک می‌کند.

- افزایش سریع درآمد ملی توسط توسعه صنعتی امکان‌پذیر است و صنعتی شدن فقر و بیکاری را از بین می‌برد.

انتهای پیام/