لعیا نورانی زنوز/ مشارکت در فرآیندهای سیاسی که منجر به انتخاب نمایندگان و کارگزاران حکومت و تأثیرگذاری بر سیاست عمومی می‌شود، عموماً به عنوان مشارکت سیاسی شناخته می‌شود.

علی‌رغم این واقعیت که انتخابات رویداد اصلی در روند سیاسی است، مشارکت سیاسی را نمی توان تنها به فرآیند انتخاباتی یعنی رای دادن محدود کرد، مشارکت سیاسی به تمام فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که بر فرآیند تصمیم‌گیری تأثیر می‌گذارد، این فعالیت‌ها ممکن است شامل جهت‌گیری‌های سیاسی، همذات‌پنداری با یک حزب، شرکت در گردهمایی‌های سیاسی، رای دادن، کار در مبارزات انتخاباتی و غیره باشد.

در نظام‌های دموکراتیک، مشارکت فرد در فعالیت‌های سیاسی، یک فضیلت، نشانه سلامت سیاسی و بهترین روش برای تامین منافع شخصی تلقی می‌شود و به شهروندان احساس کرامت و ارزش می‌دهد، هم حاکمان را نسبت به وظایف و مسئولیت‌های خود آگاه می‌کند و هم درک سیاسی وسیع‌تری را تسهیل می‌کند، موجب ثبات و نظم در نظام می‌شود و این نه تنها یادگیری سیاسی را تحریک می‌کند، بلکه شهروندان را مسئول می‌کند، آگاهی سیاسی را عمیق‌تر می‌کند و حس اثربخشی سیاسی را افزایش می‌دهد.

مشارکت سیاسی در این نظام‌های سیاسی بسیار مهم است چراکه به مردم این امکان را می‌دهد که نمایندگان منتخب خود را پاسخگو نگه دارند و در نحوه اداره کشورشان نقش داشته باشند.

در جمهوری اسلامی ایران نیز که جمهوریت‌ و اسلامیت‌ همسان‌ و همچون‌ دو پایه‌ نظام‌ و یا دو بال‌ یک‌ پرنده‌ انگاشته می‌شود، شعار اصلی این بوده که در سایه فربه‌شدن یکی، دیگری متضرر نشود.

بنابراین اگر جمهوریت یک نظام را در میزان مشارکت مردم در همراهی با حاکمیت در رویارویی با چالش‌ها از یک‌سو و ایجاد بستر برای بهره‌گیری از ظرفیت حداکثری شهروندان در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های خود از سوی دیگر تعریف کنیم حال این سوال مطرح می‌شود که آیا حاکمیت دغدغه‌ی محافظت از جمهوریت نظام را در کنار دغدغه حفظ ساحت اسلامیت نظام دارد؟

نیم نگاهی به میزان مشارکت مردم در انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی در هر دو مرحله اول و دوم پیام خاصی دارد و می‌طلبد در شرایط حاضر که در آستانه انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری هستیم نهادهای حاکمیت نسبت به احیای وجه جمهوریت در ساختار سیاسی و اجتماعی همت بیشتری کنند، بدون تردید این انتخابات می‌تواند بهترین فرصت برای نظام باشد تا با اتخاذ تدابیر درست، گسست رابطه عاطفی و عقلانی بین دولت و جامعه را از بین ببرد.

از این رو همه در انتظارند تا ببینند این دوره از انتخابات بر ریل چه راهبردی حرکت خواهد کرد.

غيرقابل انكار است كه اگر سبک و سیاق انتخابات برخاسته از متن و روح قانون اساسي باشد، فضاي باز سياسي و امکان حضور فعالان همه جریانات و جناح‌های سیاسی فراهم شود، می‌توان امیدوار به بازگرداندن امید به صندوق‌های رای، تحکیم پایه‌های اعتماد و ارتباط بین حاکمیت و مردم بود.

در واقع با مشارکت حداکثری در این آوردگاه است که كارنامه جمهوريت نظام نیز زیباتر متجلی خواهد شد.

انتهای پیام/