نسترن فرخی/ یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی یک جامعه به جایگاه کودکان آن برمیگردد. بنابراین مقولهی کار کودک هم از این قاعده مستثنی نیست، کودکانی که شاید روزی چند بار در خیابان و سر چهارراهها با آنها مواجه داریم و باوجود آسیبهای فراوانی که تجربه میکنند، رفتار درست و اصولی با آنها را هم نمیدانیم.
اما رفتار درست و اصولی با این کودکان باید چگونه باشد؟ شاید چند نکتهی ساده به ما کمک کند تا مواجهی سالمتری با کودکان کار داشته باشیم.
به کودکان کار بیتوجه نباشیم
کودکان کار را نادیده نگیریم، مثلا همین نگاه نکردن و جواب ندادن به آنها، نوعی نادیده گرفتن محسوب میشود که میتواند آسیبهای فردی و اجتماعی جبرانناپذیری برای این کودکان به وجود بیاورد.
از خشونت کلامی پرهیز کنیم
اگر تصمیم گرفتیم از کودکان خرید نکنیم، میتوانیم در پاسخ به تقاضای آنها برای خرید کالا، مودبانه بگوییم «نه ممنون یا نه مرسی». حتی اگر لازم بود، در برابر اصرار برای خرید، جوابمان را چند بار تکرار کنیم به کار بردن خشونت کلامی و رفتاری در این زمینه، نوعی از نقض حقوق کودک محسوب میشود.
کودکان کار عضو باند نیستند
این تفکر که همهی کودکان کار از دستفروش، متکدی تا کودکانی که سر چهارراه شیشه ماشینها را تمیز میکنند یا اسپند دود میکنند، برای فرد دیگری کار میکنند یا عضو باند هستند، در بیشتر موارد، اشتباه است و در شناساییهای بسیار هیچ موردی از وجود باند یافت نشده است.
پس اغلب کودکان کار، نانآوران کوچک خانوادههای خود هستند، باید برای کار و تلاش آنها احترام قائل شویم و از بیان برخی جملات به آنها مثل اینکه «شما باند هستید» پرهیز کنیم.
کودکان در معرض آسیب را گزارش دهیم
هنگام مشاهدهی کودکانی که در معرض آسیب جدی جانی هستند، مثل کودکان کم سنی که سرچهارراه از ماشینها آویزان میشوند، در ظاهرشان آثار شکنجه و ضرب و شتم وجود دارد، باید به سرعت با اورژانس اجتماعی (شماره ۱۲۳) یا موسسه و سازمانهای مردم نهاد فعال در این حوزه تماس گرفت. حتی اگر گروه و موسسهی مردم نهاد فعال در این حوزه هم نمیشناختیم با اورژانس اجتماعی تماس بگیریم، چون یکی از وظایف مهم آنها رسیدگی به همین مسائل است.
چطور به این کودکان پول دهیم؟
موضوع دیگر که شاید برای بیشتر ما پیش آمده باشد، مسئلهی پول دادن به کودکان کار است. پول دادن بیدلیل یا پرداخت مبالغ بالا در ازای کالایی که کودک میفروشد، در درازمدت تاثیر منفی بر شخصیت کودکان میگذارد که یکی از این آسیبها تشویق روحی کودک به کارهای کاذب است. پس در صورت تمایل به خرید، با کودکان مانند یک فروشنده مواجه شویم و از رفتارهای ترحمآمیز افراطی پرهیز کنیم.
از کودکان کار در برابر خشونت حمایت کنیم
نکتهی مهم اینکه در مقابل خشونت یا بیاحترامی دیگران به کودکان کار، سکوت نکنیم. حداقل کاری که در این زمینه میتوانیم انجام دهیم یک تذکر کلامی به فرد یا افراد آزاردهنده است، در کنارش هم باید از کودکی که در معرض خشونت و آسیب قرار گرفته حمایت کنیم.
رنج کودکان کار
شاید رعایت همین چند نکته به ما کمک کند تا رفتار سالمتری با این کودکان داشته باشیم. کودکانی که هر روز رنجی را به دوش میکشند که حقشان نیست.
باید بدانیم که ریشهی کار کودک، به فقر مالی و فرهنگی خانواده و جامعهی این کودکان برمیگردد، بنابراین حل این پدیدهی اجتماعی تنها از طریق پاکسازیهای دورهای در خیابان صورت نمیگیرد.
انتهای پیام/